Cito-toets oefenen

De Cito-toets oefenen helpt kinderen in groep 8 zich optimaal voor te bereiden op de bekende Eindtoets die op alle basisscholen wordt afgenomen. Door te oefenen maken kinderen zich niet alleen de typische Cito-vraagstelling eigen, maar herhalen zij ook nog eens de benodigde vaardigheden om de toets te maken. Er is altijd veel discussie over het al dan niet oefenen van de Cito-toets. Er zijn voorstanders en tegenstanders. Maar over het algemeen geldt dat oefenen altijd zinvol is. Zeker omdat het merendeel van de kinderen in groep 8 ook graag voorbereid wil worden op de toets en veel basisscholen daar geen tijd voor inruimen.

 

Over de Cito-toets

De Cito-toets is een van de Eindtoetsen die sinds 2015 verplicht zijn. Kinderen in groep 8 maken op vaste data in april de Cito-toets. Dat is een toets voor rekenen en taal, die ingaat op alle onderdelen die kinderen gedurende hun onderwijsloopbaan hebben meegekregen. Denk hierbij aan rekenen met procenten, breuken en kommagetallen en het aangeven van onderwerp, persoonsvorm, gezegde en het benoemen van woordsoorten. Ook studievaardigheden, begrijpend lezen en woordenschat worden getoetst.

De Cito-toets gaat na het invullen door de leerling naar het bureau Cito, waar het wordt nagekeken en er een advies wordt gekoppeld aan de toets. Dat advies ligt tussen de 500 en de 550 en maakt het verschil tussen vmbo-bbl en vwo gymnasium.

Als het goed is sluit deze Cito-score aan op het eerder gegeven schooladvies. Is dat niet het geval en valt de Cito-toets hoger uit, dan is heroverweging een logische vervolgstap. Er is dus een hoger advies te krijgen met een hoge score op de Cito-toets.

 

De Cito-toets oefenen

De Cito-toets oefenen kan zinvol zijn om een hoger advies te krijgen, maar los daarvan is oefenen voor veel kinderen prettig omdat ze op die manier kennis leren maken met de Cito-toets, die voor hen nog onbekend is.

Groep 8 is sowieso een spannende tijd en op deze manier valt een beetje spanning weg te halen.

De Cito-toets oefenen kan met veel oefenmateriaal dat op internet te vinden is, al dan niet tegen betaling. Het kan ook door middel van oude Cito-boekjes die scholen aan het einde van het jaar overhouden. Een goede oefening gaat dieper in op de achtergrond van de Cito-vragen. De kinderen moeten leren de opgaven te lezen om tot de goede vraag en het daarbij horende antwoord te komen. Ook is het voor kinderen een goede vaardigheid om te leren antwoorden uit te sluiten. Immers, niet alle antwoorden die in de meerkeuzerij staan, zijn logisch. Kom je niet tot het goede antwoord, dan kun je wel bepalen welke sowieso niet goed zijn. Op die manier leren kinderen de vragen van twee kanten te belichten.

Online oefenen

Je kan ook online oefenen voor de Cito-toets, maar omdat online oefenen vaak spelenderwijs is, is dit niet aan te bevelen. Beter is om de Cito-setting zo goed mogelijk na te bootsen en te werken met toetsboekjes en antwoordvellen waarop kinderen meerkeuze aan kunnen vinken.

 

Conclusie

Veel kinderen hebben baat bij het oefenen van de Cito-toets, omdat ze zich op die manier optimaal voor kunnen bereiden op deze belangrijke toets. Valt de score van de Cito hoger uit dan het schooladvies dat werd gegeven, dan kan het schooladvies worden heroverwogen. Kinderen kunnen op die manier naar een hogere vorm van vervolgonderwijs gaan.

De Cito-toetsen voor rekenen vormen zeker in de bovenbouw en op de Eindtoets van Cito een groot struikelblok voor kinderen. Vaardigheden die zij leerden in groep 5, 6, 7 en 8 zijn opgestapeld en worden ineens allemaal tegelijk getoetst. Kinderen moeten in de ene som nog procenten omzetten in een verhoudingstabel, maar in de volgende som omschakelen van vierkanten meters naar vierkanten decimeters of de inhoud van een driehoek berekenen. De sommen op de Cito voor rekenen zijn zo uiteenlopend, dat het niet gek is dat kinderen het overzicht kwijtraken. Hoe oefen je nu het beste voor de Cito-toets rekenen?

 

Vaardigheden en strategieën

Het belangrijkste is om te weten dat op de Cito-toets vooral vaardigheden en strategieën worden getoetst. Kinderen halen de som uit een vraagstuk en laten daar hun kennis op los. Moet er gedeeld worden? Dan maken ze een staartdeling of passen ze kolomgsgewijs delen toe. Gaat het over procenten? Dan berekenen ze eerst 1% of 10% en maken ze vervolgens de vertaalslag naar de som. Bij verhoudingstabellen werkt het net zo.

Kinderen moeten dus beheersen over verschillende vaardigheden, maar ook bepaalde kennis paraat hebben. Die kennis is deels aan te leren en deels een gewone feitenkennis. Bijvoorbeeld het metrieke stelsel. Dat 1 km hetzelfde is als 1.000 meter moeten kinderen op een gegeven moment gewoon weten en zou geen som op zich meer moeten zijn. Hetzelfde geldt voor het aantal minuten in een uur en het aantal seconden in een minuut of in een uur.

 

Oefenen met lesinhoud

Het beste om te oefenen is om de lesinhoud van de leerkracht te vragen. Deze behandelt voor de klas alles wat aan bod komt op de Cito-toets en dus ook de vaardigheden en strategieën. Het is voor kinderen soms overweldigend om in een kort tijdsbestek alle vaardigheden te moeten laten zien. Wie goed voorbereid is en ermee geoefend heeft, kan hier dus zeker voordeel mee doen.

De lesinhoud is vaak in overleg met de leerkracht op te vragen. Wie meer wil, kan op het internet van alles vinden om rekenvaardigheden nog meer te oefenen.

 

Toetsen oefenen

Cito-toetsen oefenen op het gebied van rekenen is geen overbodige luxe. Zeker niet als je er zeker van wil zijn dat je goed bent voorbereid. Je kan dan ook het beste zoeken naar oefenmateriaal dat de Cito-vraagstelling – die toch vrij typisch iets – nabootst. Ga voor materiaal dat uiteenlopende onderwerpen behandelt. Van breuken en procenten tot metrieke stelsel, van rekenen met tijden tot rekenen met geld. Behandel de grote en kleine getallen nog eens, laat zien hoe het werkt met de komma en probeer samen lastige rekenvraagstukken te ontleden. Want wat is de vraag? Veel kinderen gaan ook met de vraagstelling de mist in. Is de vraag “Hoeveel korting krijgt Janine op een jas die 160 euro kost en waarop ze nu 15% korting krijgt?” dan moeten kinderen niet uitrekenen wat de jas met de korting kost, maar gewoon het bedrag dat overeenkomt met 15% van die 160 euro.

 

Conclusie

De ervaring leert dat veel kinderen moeite hebben met de Cito-toetsen voor rekenen, omdat het om heel veel vaardigheden gaat. Door die vaardigheden nog eens goed te oefenen en kinderen voor te bereiden op de Cito, kun je hier het beste uithalen voor je kind.

Begrijpend lezen is op zowel de Cito-toets in groep 8, de Entreetoets in groep 7 en de Cito-toetsen door het schooljaar heen een terugkomend onderdeel. Begrijpend lezen ligt in het verlengde van technisch lezen (waar een eigen Cito-toets voor wordt afgenomen) en toetst de vaardigheden die kinderen toepassen op het begrijpen van een les. Een aantal strategieën worden daarbij getoetst. Begrijpend lezen is op veel scholen erg belangrijk en de toetsen worden doorgaans meegenomen in het schooladvies. Wat kun je nu het beste doen om de Cito-toets voor begrijpend lezen te oefenen?

 

Begrijpend lezen

Begrip is het kernwoord binnen begrijpend lezen. Het gaat erom dat kinderen begrijpen wat er in de tekst besproken wordt. Kunnen zij de hoofdgedachte uit de tekst halen en weten zij wat het doel van de schrijver is?

Is het bijvoorbeeld een commerciële tekst, zoals:

De tandpasta van KleefVeeg beschermt de tanden van buitenaf. Bacterieën die gaatjes veroorzaken krijgen geen kans door de geavanceerde werking van fluoride in KleefVeeg. Ook houdt KleefVeeg het gebit schoon en fris, waardoor nare geurtjes bestreden worden.

Of is het een informerende tekst, zoals:

KleefVeeg is een tandpasta die sinds kort op de markt is. Deze tandpasta wordt geproduceerd door het bedrijf CleanTeeth in Amsterdam. Over het gebruik van KleefVeeg is nog weinig bekend, omdat de tandpasta nog maar kort op de markt is.

 

Vaardigheden

Begrip is dus erg belangrijk, net als het bepalen van het doel van de schrijver. Kinderen moeten in de begrijpend lezen toets ook vaardigheden laten zien, zoals:

• Kunnen zij de betekenis van woorden uit de tekst herleiden door terug te lezen, vooruit te lezen, afbeeldingen te bekijken of het woord op te splitsen?
• Kunnen zij feiten en meningen van elkaar onderscheiden?
• Kunnen zij een test beoordelen op kwaliteit?

Deze vaardigheden en meer kunnen thuis geoefend worden. Een makkelijke en snelle manier is – vrij voor de hand liggend – het lezen van zoveel mogelijk soorten tekst. Laat kinderen kranten lezen, maar ook brochures (van het reisbureau, bijvoorbeeld) en folders die informeren (denk aan de folders bij de bank of apotheek). Wat is het doel van de schrijvers van die teksten? Wat leren ze je en wat kun je ermee?

 

Begrijpend lezen oefenen voor de Cito

Echt voorbereiden op de Cito-toets begrijpend lezen doe je door teksten uit te zoeken met verschillende boodschappen. Alles wat maar enigszins voor handen ligt kan helpen om begrijpend lezen als vaardigheid te oefenen.

De vraagstelling op de Cito-toetsen is vaak dat kinderen woorden aan moeten vullen, volgorde moeten bepalen of het doel, de hoofdgedachte en de bijgedachten moeten vinden. Door op die vraagstelling in te gaan, maken kinderen het zich zeer snel eigen.

 

Conclusie

Begrijpend lezen op de Cito-toets is erg belangrijk, omdat de vaardigheden van begrijpend lezen meewegen voor het schooladvies in het middelbaar onderwijs. Een goede voorbereiding tref je door teksten te lezen van diverse aard. De hoofdgedachte en het doel van de schrijver zijn daarbij belangrijk om te achterhalen. Door dit grondig te oefenen wordt tegemoet gekomen aan een goede voorbereiding op de Cito-toetsen begrijpend lezen op zowel de Eindtoets (Cito-toets), Entreetoets en de toetsen door het jaar heen.